Esd Standartları

ELEKTRONİK CİHAZLARIN ELEKTROSTATİK ETKİDEN KORUNMASI

 

Giriş

Bu standarda uygunluk sadece yeni donanımın kurulumu ile ilgilidir. Mevcut donanım uygulanabilir olan en kısa sürede değiştirilmelidir. Değişim süresince ilâve önlemler alınmalıdır.

Birkaç bin yıldır statik elektriğin bazı etkileri bilinmektedir. Son zamanlarda bu etkilerin özellikleri
anlaşılmakta ve birçok uygulamada bunlardan yararlanılmaktadır. Maalesef statik elektriğin bazı özellikleri özellikle elektronik endüstrisinde sorunlara neden olmaktadır. Bu standard, takip edildiği takdirde elektrostatik boşalımın istenmeyen etkilerini en aza indirgeyen kuralları vermektedir. Standardın nasıl uygulanması gerektiği hakkında ilâve bilgi IEC 61340-5-2 standardında (kullanıcı kılavuzu) bulunmaktadır.

Bu standarddaki özellikler uygulandığı zaman, özellikle hasar eşik gerilimi 100 V’dan fazla olan (insan vücudu modeli) cihazlar olmak üzere, elektronik endüstrisinde kullanılan parçaların ve sistemlerin büyük bir çoğunluğu için düşük hasar riski sağlanır. Son derece duyarlı cihazların kullanıldığı yerde, ilâve özel önlemler alınmalıdır.

Bu standarddaki tarifler bu dokümana, farklı tarifler veya aralıklar ise diğer bazı elektrostatik alanlara uygulanabilir.

1 Kapsam

Bu standard, elektrostatik boşalıma karşı duyarlı olan cihazların (ESDS) elektrostatik boşalma veya
elektriksel alanlara karşı korunması için genel özellikleri kapsar. Bu standard sadece elektronik cihazların üretimine ve kullanımına uygulanır.

Bu standard, dayanma eşik gerilim değeri 100 V (insan vücudu modeli) veya üzerinde olan elektrostatik boşalıma duyarlı cihazların kullanımında elektrostatik etkiden dolayı hasar görme riskini en düşük seviyede tutmak için gerekli olan korunmalı alanın ne şekilde tasarlanacağını, kullanım ve kontrolünü kapsamaktadır.

Bu standardda belirtilen normal önlemler ISO 14644-1 standardındaki Sınıf 5 tipi dışındaki bölgeler için uygulanabilir. Bu standarddaki işlemlerin kullanılması sonucu kirlilik oluştuğunda, ISO 14644-1 standardındaki Sınıf 5 veya daha düşük seviyedeki steril odalar için alternatif önlemlerin alınması gerekli olabilir.

Bu standardda personel güvenliği için uyulması gerekenler hakkında bilgi olmamasına rağmen, bölgesel yasal gereksinimlere uygun olarak bu standardda belirtilen kişiler dâhil olmak üzere çalışma ortamında bulunan bütün personelin sağlığı ve güvenliği için uyulması gereken kurallara dikkat edilmesi gerekir. Genel olarak, ESDS’in korunması için en düşük direnç değeri bulunmamaktadır (Madde 3.2). Fakat personelin güvenliği için bir en düşük direnç değerine ihtiyaç duyulabilir. İlgili özellikler için IEC61010-1, IEC60479, IEC 60536, IEC 60364 standardlarına bakılmalıdır.

3 Tarifler

Bu standardda kullanılmak üzere aşağıdaki tarifler geçerlidir.

3.1 Elektrostatik boşalma (ESD)
Doğrudan temas veya elektrostatik alan indüklemesi yoluyla farklı gerilimlerdeki cisimler arasındaki yük transferi.

3.2 Elektrostatik boşalmaya duyarlı cihaz (ESDS)
Elektrostatik alanlar veya rutin kullanım, deney ve taşıma esnasında karşılaşılan elektrostatik boşalma
nedeniyle zarar görebilen ayrı cihaz, entegre devre veya sistem.

3.3 Bağlama
Bir iletken ile, yalıtkan olmayan elemanların birbirine temas ettirilmesi.

3.4 Steril oda
İçindeki havada, birim hacimdeki parçacıkların belirli en yüksek sayı ve boyutu aşmadığı alan.

3.5 Tehlikeli cihaz gerilimi
ESDS’ye zarar verebilecek gerilim.

3.6 ESD korumalı alan (EPA)
Elektrostatik boşalma veya alan sonucu oluşabilecek hasar riski kabul edilebilen seviyede bulunan ESDS’in bulunduğu alan.

3.7 EPA topraklama giriş ucu (EBP)
EPA teçhizatına bağlanmak üzere ayrılan giriş ucu.

3.8 EPA toprağı
Çalışma alanında bulunan, kullanılan malzemenin elektriksel gerilimi ile bu malzeme ile temas edebilecek her şeyin aynı gerilimde olmasını sağlayan düzgün gerilim.

3.9 EPA topraklama kablosu
EPA bağlama giriş ucu, çalışma yüzeyi veya diğer düzenekler ve EPA topraklama imkanı arasındaki
elektriksel bağlantı.

3.10 EPA topraklama imkanı
ESD korumalı alan içindeki birimlerin elektriksel olarak bağlandığı ortak imkân.

3.11 ESDS eşik gerilim duyarlılığı
ESDS üzerinde ESD hasarının oluşmadığı en yüksek gerilim.

3.12 Bir sistemin ESDS eşik gerilim duyarlılığı
Bir sistemdeki en duyarlı ESDS.

3.13 Alan çalışması
Geçici bir EPA içinde ESDS malzemenin kullanımı.

3.14 Giysi
Manto, ceket, iş elbisesi, başlık, pantolon, tulum veya benzeri giysiler.

3.15 Toprak
Elektriksel gerilimi her yerinde sıfır değerinde olan, toprağın iletken kısmı.

3.16 Topraklanabilen giriş ucu
EPA toprağına bağlanabilen giriş ucu.

3.17 Ambalâjlama malzemeleri
Çanta, kutu, sandık, ambalâj, magazin, yastık, köpük, boşluk dolgusu v.b. gibi ESDS ‘in taşıma veya
depolama sırasında ambalâjlandığı malzeme.

3.17.1 İç ambalâjlama
ESDS ile temas eden malzeme.

3.17.2 Ara ambalâjlama
ESDS ile temas etmeyen fakat bir veya daha fazla sayıda cihazı içine alan malzeme.

3.17.3 İkincil ambalâjlama
Özellikle ara ambalâjın dış kısmı için ilâve fiziksel koruma sağlamak amacıyla kullanılan malzeme.

3.18 Ambalâjlama karakteristikleri
Not - Deney şartları için Ek-A’ ya bakılmalıdır.

3.18.1 Düşük yüklenme
Statik yük üretimini en aza indiren özelliklere sahip ambalâjlama.
Not - Astatik ve Antistatik terimleri farklı anlamlar içerdiklerinden kullanılmamalıdır, dolayısıyla bu
standardda düşük yüklenme kullanılmıştır.

3.18.2 Elektrostatik boşalım zırhı
Akımı sınırlandıran ve elektrostatik boşalmadan kaynaklanan enerjiyi azaltan, örneğin 1000 V insan vücudu modeli boşalımında enerjiyi 50 nJ veya daha az olacak şekilde sınırlayan engel veya mahfaza.
Not - Madde A.6’ya bakılmalıdır.

3.18.3 Elektrostatik iletken ambalâjlama
Yüzey direnci 1x102 Ω’ dan büyük veya eşit ve 1x105 Ω’dan küçük olan ambalâjlama.

3.18.4 Elektrostatik dağıtkan ambalâjlama
Yüzey direnci 1x105 Ω’ dan büyük veya eşit ve 1x1011 Ω’dan küçük olan ambalâjlama.

3.18.5 Yalıtkan ambalâjlama
Yüzey direnci 1x1011 Ω’ dan büyük veya eşit olan ambalâjlama.

3.19 Sürtünme ile elektrik yüklenmesi
Statik yükün, katı, sıvı veya parçacık taşıyan gaz türünde iki yüzeyin teması ve ayrılması sırasında oluştuğu elektriksel yüklenme işlemi.

4 İşaretler ve işaretlemeler

4.1 İşaretlemeler

4.1.1 ESDS işaretlemesi
ESDS işaretlendiğinde işaret Şekil 1, Şekil 2 veya Şekil 3’e göre olmalıdır. İlâve bilgi, uyarıcı sembolü
engellemeyecek şekilde eklenebilir.

4.1.2 Ambalâjlama işaretlemesi
EPA içinde kullanımına izin verilen ambalâjlama Şekil 4’deki gibi belirlenmelidir. Uygulanabilirse aşağıdaki bilgiler ambalâjın üzerinde bulunmalıdır:
a) Üreticinin ismi veya logosu.
b) Üretim tarihinin izlenebilir olduğu parti numarası.

4.1.3 Teçhizat işaretlemesi
EPA içerisinden sürekli olarak geçirilen Madde 5’de belirtilen ekipman veya diğer birimler Şekil 5’e göre işaretlenmelidir.

4.2 Dokümantasyon
Uygulanabilir olduğu yerlerde, ESDS’in kullanımı, özellikleri, tasarımı, satın alma ve taşınması ile ilgili
dokümanlar, kullanıcıyı malzemenin ESDS olduğu konusunda uyaracak ve tavsiyelerde bulunacak detayları içermelidir.

4.3 ESD korumalı alanlar için işaretler

4.3.1 250 V A.A veya 500 V D.A’nın üzerinde bir gerilime sahip açıkta iletkenin bulunmadığı
EPA. Şekil 6’da gösterilen işaret (ler) personel tarafından EPA’ya girmeden önce ve uygulanabilirse EPA içinden açıkça görülebilir olmalıdır. Uygulanabilirse Şekil 8’e uygun olan işaretler EPA sınırını işaretlemelidir.
İşaretler en azından görülen bütün elemanları kapsamalıdır. İlâve bilgi temel uyarıyı engellemeyecek şekilde eklenebilir.
Not - Uygun olduğu zaman Şekil 10’da gösterilen işaretler personel tarafından EPA dan ayrılmadan önce açıkça görülebilmelidir. İşaretler en az 300mm X 150 mm ölçüsünde olmalıdır.

4.3.2 250 V A.A veya 500 V D.A’nın üzerinde bir gerilime sahip açıkta iletkenin bulunduğu
EPA Şekil 7’de gösterilen işaret (ler) personel tarafından EPA’ya girmeden önce açıkça görülebilir olmalıdır.
Not - Uygun olduğu yerde, Şekil 10’da gösterilen işaretler personel tarafından EPA’dan ayrılmadan önce açıkça görülebilir olmalıdır.

4.4 EPA bağlama giriş uçlarının işaretlemesi (EBP)
Bütün EBP işaretlenmeli veya etiketlenmelidir (Şekil 9).
5 ESD korumalı alan (EPA)

5.1 Yapısal düzen

5.1.1 Genel
Yerleşik bir EPA’nın tamamı belirli sınırlara sahip olmalıdır. EPA içindeki hiçbir nesne veya aktivite ESDS’ye önemli bir zarar vermemelidir.
- Bir EPA;
- Tezgah ;
- Depo ;
- Çalışma alanı ;
- Alan çalışması alanı ;
- Çalışma istasyonu ve teçhizat (Örneğin, bir lehim makinası)
- gibi değişik şekillerde olabilir.

5.1.2 Sorumluluklar
ESD koordinatörü (Madde 9.2) EPA’nın sınırlarının belirlenmesinden, birimlerin seçimi ve kurulumundan ve her bir EPA’nın onayından sorumludur.
EPA’nın tasarımı ve kullanılan ekipman, malzeme ve birimlerin seçimi ESD koordinatörünün sorumluluğu altındadır.
Teçhizat kullanıldığı zaman Madde 5’ deki özellikleri sağlamalıdır.

5.1.3 Yüksek gerilimli EPA
250 V A.A veya 500 V D.A dan daha yüksek gerilime sahip iletkenlerin açıkta bulunduğu EPA, ilgili ulusal yasalara uygun uyarıcı etiketlere sahip olmalıdır.

5.2 Belirli ESD koruyucu birimlerin özellikleri

5.2.1 Genel
Belirli ESD koruyucu birimler EPA içinde kullanıldıklarında, Ek-A da açıklanan deney metotları kullanılarak ölçülen Madde 5.2.2 ilâ Madde 5.2.11’de belirtilen özellikleri sağlamalı ve beklenen en yüksek ve en düşük beyan nem değerlerinde ölçülen bu maddelerdeki özellikleri sağlamalıdır. Bu standardın diğer bölümlerinde bu birimler ESD koruyucu birimler olarak adlandırılır.

5.2.2 Çalışma yüzeyleri ve depolama rafları Üzerine korumasız ESDS’nin konulabileceği bütün çalışma yüzeyleri ve depolama raflarının EPA toprağına bağlantısı yapılabilmeli ve bu yüzeyler ve raflar Çizelge 1’deki noktadan noktaya ve EPA toprak direnci değerlerine sahip olmalıdır.

5.2.3 Zeminler
Bütün zemin yüzeyleri Çizelge 1’e uygun toprak direnci değerlerine sahip olmalıdır.

5.2.4 Oturak
Normal kullanım sırasında insan vücudu ile temas edebilen bütün oturak alanları ile zemin temas noktası veya topraklanabilir nokta arasındaki direnç değeri Çizelge 1’de belirtilen değeri sağlamalıdır.
Zemin topraklama sisteminin bir parçası olduğu zaman en az 2 teker veya 2 ayağın EPA toprağı ile bağlantısı olmalıdır.

5.2.5 Giysiler
Manto, ceket, iş elbiseleri ve tulumlar, kollar ve vücudun üzerindeki bütün giysinin üzerini tamamen kaplamalıdır.
Giysinin bütün kısımları arasında elektriksel süreklilik bulunmalıdır. Giysilerin en dış yüzeyi Çizelge 1’deki özellikleri sağlamalıdır.
ESD özelliklerini sağlayan giysiler açık bir şekilde işaretlenmelidir.
Not - Şekil 5’deki ESD sembolü ile işaretlemeler tavsiye edilir.

5.2.6 Eldivenler ve parmak kılıfları
Eldivenler ve parmak kılıfları, giyildikleri şekliyle Çizelge 1’deki özellikleri sağlamalıdır.

5.2.7 Bilek kayışı
Bilek kayışı, bileğin etrafını rahat bir şekilde saran bir bant ile bandı EBP’ ye bağlayan bir kablodan
oluşmalıdır. Bilek kayışı kolay bir şekilde açılan bir bağlantıya sahip olmalıdır.
Bilek kayışı, iç yüzeyi ile topraklama noktası arasındaki direnç değeri Çizelge1’deki değere uyan bir malzemeden yapılmış olmalıdır.
Kablo, bağlantısı yapıldığında bandın iç yüzeyine elektriksel olarak bağlanmalıdır. Bağlantı sisteminin iletken kısımları, bant ve kablo birbirine bağlı olduğunda yalıtkan veya dağıtkan malzeme ile kaplı olmalıdır.
Kablo, yalıtkan veya dağıtkan malzeme ile kaplanmış bir iletkenden oluşmalıdır.
Kablo EBP ile uyumlu bir sonlandırmaya sahip olmalı ve en az bir tane yalıtılmış akım sınırlayıcı dirence sahip olmalıdır. Uçtan uca direnç değeri Çizelge 1’dekine uymalıdır. Bir dirence sahip kablolarda direnç, kablonun bilek kısmındaki bitiminde bulunmalıdır.
El ile EBP arasındaki toplam direnç değeri Çizelge 1’e uygun olmalıdır.
Kablo, 250 V A.A veya 500 V D.A’den daha yüksek gerilime sahip açıkta iletken bulunan bir EPA içinde kullanılacaksa, kablonun üzerinde en yüksek beyan gerilim değeri yazılmış olmalıdır.

5.2.8 Ayakkabı
Ayakkabı, her birim için ayakkabıyı giyen ile EPA toprağı arasındaki direnç değeri Çizelge 1’e uygun olacak şekilde yapılmış olmalıdır.

5.2.9 İyonizerler
İyonizerler Çizelge 1’e uygun olarak, cisimler üzerindeki her iki kutuptaki yükü azaltmalı ve gerilimi 100 V’un altında tutmalıdır.

5.2.10 Aletler, makina, yedekler ve deney teçhizatı
EPA içinde kullanılan aletler, uygulanabilirse elektriksel yük oluşturmayan, yükü tutmayan ve Çizelge 1’deki özellikleri sağlayan bir yapıda olmalıdır.
Bütün aletler ve makinalar, örneğin elektrik, mekanik veya pnömatik olanlar, öyle bir yapıya sahip olmalıdır ki alet ve makinaların ESDS’e temas edebilecek yalıtkan olmayan kısımları EPA toprak geriliminde olmalıdır.
EPA içinde kullanılan bütün elektriksel havyalara topraklanmış bir başlık takılmalıdır.

5.2.11 Yük ve el arabaları
Yük ve el arabaları, korumasız ESDS’i taşımak veya portatif çalışma yüzeyleri olarak kullanıldıklarında
Madde 5.2.2’deki özellikleri sağlamalı ve topraklanabilir bir giriş ucuna sahip olmalıdır.

5.3 EPA’nın kurulumu

5.3.1 Genel
Tipik bir EPA örneği Şekil 11’de gösterilmiştir. Böyle bir EPA topraklama sisteminin şeması Şekil 12’de
gösterilmiştir.

5.3.2 EPA topraklama imkanı
EPA toprak imkanı EPA toprağına bağlanmalı ve EPA toprağına düşük bir direnç yolu sağlamalıdır (< 2 Ω ).
Mevcut ise şebeke koruyucu toprağı kullanılmalıdır.

5.3.3 EPA toprak bağlama giriş ucu (EBP)
Her bir çalışma alanının veya çalışma yüzeyinin yanında, bilek kayışı için kolaylıkla ulaşılabilen bir EBP
bulundurulmalıdır.
Operatörler ve ziyaretçiler için yeterli sayıda EBP bulunmalıdır.
EBP, EPA topraklama imkanına 1M Ω’dan büyük olmayan bir direnç ile bağlanmalıdır (Şekil 12).Toprak
bağlama giriş ucu bağlantı sistemi, EPA içinde topraklama dışındaki amaçlar için kullanılan diğer bağlantı sistemleri ile uyumlu olmamalıdır.
Bağlantı ara yüzünün iletken kısımları öyle olmalıdır ki kablo, toprak bağlama giriş ucuna bağlandığında ve kullanımı sırasında bu iletken kısımlar yalıtkan bir malzeme ile kaplanmalıdır. EBP Şekil 9’daki gibi açıkça işaretlenmelidir.

5.3.4 EPA topraklama kabloları
EPA topraklama kabloları topraklanabilir giriş uçları ile EPA topraklama imkânı arasındaki elektriksel
bağlantıyı sağlamak için kullanılmalıdırlar.
EPA topraklama kablosunun içinde tek bir direnç kullanıldığı yerde, bu direnç topraklanabilir giriş ucunun yakınında bulunmalıdır.Birden fazla direnç kullanıldığı yerde, toplam direncin yarısını oluşturan dirençlerden en küçüğüne eşit bir direnç, topraklanabilir giriş ucuna yakın yerleştirilmelidir.
Ulaşılabildiğinde, EPA topraklama kablosu ve onun topraklanabilir giriş ucu arasındaki bağlantı yalıtkan bir malzeme ile kaplanmalıdır.

5.3.5 Elektrostatik alanlar
IEC 61340-5-2’ye bakılmalıdır.

5.3.6 Uygunluk sertifikası
EPA kurulduğunda veya iyileştirme yapıldığında ESD koordinatörü, alanın Madde 5’ deki özelliklere
uyduğunu Madde 10 ve Çizelge 3’e göre denetlemelidir ve EPA’nın kullanılmasından önce bir uygunluk
sertifikası vermelidir. Uygunluk sertifikasının bir örneği Şekil 13’de gösterilmiştir. Çizelge 4’deki örnekte gösterildiği gibi, EPA içindeki bütün donanımın yeri ve listesi ve bulundukları yerler hazırlanmalı ve bu doküman sürdürülmelidir.
Çalışma özelliklerini sağlanmak üzere bu standardın uzlaşma gerektirdiği durumlar, gerekli önlemleri
sağlamak üzere belirtilen işlemler ve/veya herhangi bir ilâve donanımla birlikte uygunluk sertifikasına yazılır.

5.4 Alan çalışması
Bütün alan çalışması malzeme kalitesi, eğitim, etiketleme, ambalâjlama ve personel sorumluluklarına göre kalıcı EPA için belirtilen özelliklere uygun olmalıdır.
Alan çalışması Madde 5.3’deki özelliklere uygun olarak yapılmalıdır.
Operatör, geçici çalışma yüzeyi, zemin ve kullanılan ekipman birbiriyle bağlantılı olmalı ve uygulanabilirse EPA toprağına bağlanmalıdır (Şekil 14 ve Şekil 15).
ESDS ekipmandan ayrılır ve ekipmandan uzaktaki geçici bir çalışma yüzeyine taşınırsa, ESDS
Çizelge 2’deki gibi bir koruyucu ambalâj içine konmalıdır.
Hata analizi veya tamir için gerekli hatalı ESDS, EPA’dan çıkarmadan önce koruyucu ambalâj içine
konmalıdır.

5.5 EPA çalışma pratikleri
Normalde personeli topraklamanın başlıca yolu EBP’ ye bağlı bir bilek kayışıdır. Bilek kayışı kullanımı
uygulanabilir değilse, ESD kontrolünün başlıca yolu olarak zemin (Madde 5.2.3 ve Çizelge 1) ve ayakkabı (Madde 5.2.8) kullanılmalıdır.
Giysiler kullanıldığı zaman Madde 5.2.5’e uygun olanlar giyilmeli ve kullanıldıkları sırada sıkılaştırılmalıdır. Ziyaretçiler dâhil olmak üzere EPA’ ya giriş yapan herkes bu maddede belirtilen özelliklere uymalıdır. Hatalı olduğu tespit edilen ESDS, elden çıkarılana kadar diğer ESDS’ler gibi korunmalıdır.
ESDS olmayan bütün malzemeler EPA içine sokulmadan önce Çizelge 2’ye uygun olarak ambalâjlanmalıdır.
EPA içindeki doküman Çizelge 2’ deki özelliklere uyan konteynırlar içinde tutulmalı veya Madde 5.3.5’de belirtilen değerden daha yüksek alan üretmemelidir.
ESD koruyucu birimlerin özelliklerinde herhangi bir azalmaya neden olmayan temizleme malzemeleri veya işlemleri kullanılmalıdır.

6 Koruyucu ambalâjlama
Ambalâjlama, tahmini en yüksek ve en düşük veya tanımlı bağıl nem değerlerinde ölçülen Çizelge 2’deki özelliklere sahip olmalıdır.
EPA içine sokulan ara ambalâjlamanın bütün dış yüzeyi yalıtkan olmamalıdır.
Çizelge 2’deki elektriksel özellikler, kullanım, depolama, taşıma, dağıtım veya uygulama sırasında tekrar kullanıma kadar sürdürülmelidir.
EPA dışındaki koruyucu ambalâjlamanın başlıca fonksiyonları :
- Sürtünme ile elektriklenmeyi sınırlamak;
- Elektrostatik alanlar ve elektrostatik boşalımlara karşı siper oluşturmaktır.
Ambalâjlama, EPA içine sokulduğunda EPA toprağına yük akışını sağlayabilmelidir.
Not - Yük akışı, ayrı birimler kullanılarak veya tek bir ambalâj içine kombine edilerek (örneğin statik zırhlı çantalar ) elde edilebilir.

Koruyucu ambalâjlama
Ambalâjlama, tahmini en yüksek ve en düşük veya tanımlı bağıl nem değerlerinde ölçülen Çizelge 2’deki özelliklere sahip olmalıdır.
EPA içine sokulan ara ambalâjlamanın bütün dış yüzeyi yalıtkan olmamalıdır.
Çizelge 2’deki elektriksel özellikler, kullanım, depolama, taşıma, dağıtım veya uygulama sırasında tekrar kullanıma kadar sürdürülmelidir.
EPA dışındaki koruyucu ambalâjlamanın başlıca fonksiyonları :
- Sürtünme ile elektriklenmeyi sınırlamak;
- Elektrostatik alanlar ve elektrostatik boşalımlara karşı siper oluşturmaktır.
Ambalâjlama, EPA içine sokulduğunda EPA toprağına yük akışını sağlayabilmelidir.
Not - Yük akışı, ayrı birimler kullanılarak veya tek bir ambalâj içine kombine edilerek (örneğin statik zırhlı çantalar ) elde edilebilir.

Koruyucu ambalâjlama Madde 4.1.2’ye uygun olarak işaretlenmelidir.
Çizelge 2’de belirtilen özellikler Ek A’da açıklanan deney metotları ile ölçülmelidir.

7 Tedarik, kabul, depolama ve muamele

7.1 Genel
Mal alımından sevkıyata kadar bütün aşamalarda elektrostatik muamele önlemleri uygulanmalıdır.
Madde 8’ deki eğitim özelliklerine ek olarak bütün mal alım personeli ESDS’yi tanıma ve kullanma
konusunda eğitime tabi tutulmalıdır. Bu standarddaki işaretler ve işaretlemelerin anlamları bütün personele
açıklanmalıdır.

7.2 Tedarik
Elektrostatik özel kullanım aktiviteleri ile ilgili parça ve birimlerin bütün tedarik siparişlerinde bu standarddaki
özellikler açıklanmalıdır (Madde 9.3) . Ambalâjlama malzemeleri ve ambalâjlama işlemleri bu özellikler içinde
kapsanmalıdır. Bütün tedarik personeli aktivitelerine uygun olarak eğitim almalıdır (Madde 8.2).

7.3 Kabul ve depolama
Bu standarda uygun olarak uyarı mesajları içeren ESDS, ambalâjsız alındığında eksik olarak
değerlendirilmeli ve gereği yapılmalıdır.
Alındığında ambalâjlar dış ambalâjlama etiketlerine kadar çıkarılmış olmalıdır. ESD koruyucu ambalâjlama malzemesi dışındakiler EPA içine sokulmamalıdır.
ESDS uyarı etiketlerini gösteren paketler, ambalâjı daha fazla açılmadan EPA içine alınmalıdır.

7.4 Ambalâj açılması , muayene ve EPA içinde depolama
ESDS içeren bütün ambalâjların üzerinde uyarıcı etiketler bulunmalıdır. Bu etiketler ambalâj içeriğine
ulaşmak için çıkartıldığında ambalâjı tekrar kapatmak için yeni uyarı etiketleri kullanılmalıdır.

 8 Eğitim

8.1 İlgili yapılı ESD eğitimi
Yöneten ve denetçiler dâhil olmak üzere ESDS’yi tespit eden, alımını yapan, tasarımlayan, değerlendiren, kullanan veya bu işlerle uğraşan tüm personel için ilgili yapılı ESD eğitimi verilmelidir. Alan çalışması yapacak personelin eğitimine özel bir önem verilmelidir (Madde 5.4).Taşeronlar, temizlikçiler ve geçici personel uyarılmalı veya aktivitelerine uygun olarak eğitimden geçirilmelidir. Ziyaretçiler bölgesel ESD kullanım işlemleri hakkında uyarılmalıdırlar.

8.2 Personel eğitimi
Personel, malzemelerin, ekipmanların etkin olarak kullanımı ve bu standarddaki işlemler hakkında eğitilmeli ve elektrostatik önlemlerin neden gerekli olduğunu anlamaları sağlanmalıdır.

8.3 Giriş dersleri
Eğitim, çalışanların giriş derslerinin bir kısmını oluşturmalıdır.

8.4 Eğitimde göz önüne alınacak hususlar
- Elektriksel yüklenmenin teorik nedenleri;
- Elektrostatik boşalım hakkında bazı temel bilgiler;
- Özel kullanım yöntemleri;
- Koruyucu birimler;
- Ekipman içinde ESDS’nin ayırt edilmesi;
- Kullanılan korumanın sınırları;
- ESDS duyarlılığı;
- Uygulamadan önce personel yeni teknolojinin,yöntemlerin ve ekipmanın kullanımı konusunda eğitimi.
- Güvenlik kuralları ile çelişenler;
- EPA’nın içinde 250 V A.A veya 500 V D.A’dan büyük değerlerde açıkta iletken bulunduğunda yüksek gerilim önlemleri;
- Bu standardın farkında olmak.

8.5 Eğitim tekrarı
Organizasyona uygun şekilde ve ESD koordinatörünün kararı ile eğitim belirli aralıklarla tekrarlanmalıdır.

8.6 Eğitimli personelin kaydı
Bu standarda göre eğitilen personellerin kaydı tutulmalıdır.

8.7 ESD koordinatörü tarafından sağlanan eğitim
Eğitim ESD koordinatörü tarafından veya onun yetkilendirdiği başka bir personel tarafından verilmelidir.

Not: Bu Bilgiler  TSE Standart Yayınlarından Alınmıştır.

DAHA DETAYLI BİLGİ İÇİN FİRMAMIZ İLE İLETİŞİME GEÇİNİZ...